2024’te Nisan, Mayıs, Haziran aylarına kısa bakış: Yeniden Wikileaks


2 NİSAN

– Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde (KDC) Judith Tuluka Suminwa ülkenin birinci bayan başbakanı olarak atandı.

3 NİSAN

– Venezuela’da dünyanın en yaşlı erkeği Juan Vicente Perez Mora 114 yaşında hayatını kaybetti.

5 NİSAN

– Tayvan’ın Hualien kentinde 7,4 büyüklüğünde zelzele meydana geldi. Sarsıntıda 13 kişi öldü, 1.145 kişi yaralandı.

6 NİSAN

– Ekvador polisi, Aralık 2022’den bu yana Meksika’nın Kito Büyükelçiliğinde kalan Eski Ekvador Devlet Lider Yardımcısı Jorge Glas’ı gözaltına almak için büyükelçiliğe baskın yaptı.

7 NİSAN

– Filipinler, ABD, Avustralya ve Japonya, Filipinler’in “Batı Filipin Denizi” olarak isimlendirdiği Güney Çin Denizi’nde birinci ortak deniz tatbikatını gerçekleştirdi.

8 NİSAN

– Mozambik’in kuzey kıyısı açıklarında feribotun batması sonucu ortalarında çocukların da bulunduğu 90’dan fazla kişi hayatını yitirdi.

9 NİSAN

– Meksika’nın Guerrero eyaletinde protestocular, 2014’te gözaltına alındıktan sonra haber alınamayan 43 öğrenci hakkında açıklama talep ederek hükümet binasını ateşe verdi.

10 NİSAN

– Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Çin’in egemenlik ihtilafı içinde olduğu Tayvan’ın eski lideri Ma Ying-jeou ile Pekin’de görüştü.

12 NİSAN

– İtalya’daki antik kent Pompei’de yapılan hafriyatlarda, Troya Savaşı ile ilgili freskler bulundu.

14 NİSAN

– Afganistan’ın Bağlan vilayetinde meydana gelen seller sonucu ömrünü yitirenlerin sayısı 300’ü aştı.

16 NİSAN

– İsrail ordusunun baskın düzenleyerek 2 hafta boyunca yüzlerce Filistinliyi öldürdüğü ve harabeye çevirdiği Gazze kentindeki Şifa Hastanesi avlusunda toplu mezar bulundu.

– Venezuela, Ekvador polisinin Meksika’nın Kito Büyükelçiliğine yaptığı baskına reaksiyon olarak Ekvador’daki büyükelçiliğini kapattığını duyurdu.

17 NİSAN

– İngiltere’de 2009 sonrası doğanların ömür uzunluğu sigara alamayacağı biçimde, her yıl sigara alma yaşının alt hududunun artırılmasını öngören yasa tasarısı, parlamentonun alt kanadı Avam Kamarasında onaylandı.

– Danimarka hükümeti, 2020’de açtığı Bağdat Büyükelçiliğini kapatma kararı aldığını açıkladı.

18 NİSAN

– ABD’nin New York kentindeki Columbia Üniversitesinde, polis, rektörün talebi üzerine yerleşkede Filistin’i desteklemek için düzenlenen oturma aksiyonunu dağıttı ve 100’den fazla öğrenciyi gözaltına aldı.

19 NİSAN

– ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunda (BMGK) Filistin’in BM’ye tam üyeliği istenilen karar tasarısını veto etti.

25 NİSAN

– Nijerya’da Clara Chizoba Kronborg isimli bayan, 55 saat 24 saniye boyunca röportaj yaparak bu alandaki Guinness Dünya Rekoru’nu kırdı.

26 NİSAN

– Burkina Faso idaresi, ordu birliklerinin 223 sivili öldürdüğü argümanını haberleştirdikleri gerekçesiyle Amerika’nın Sesi (VOA) ve BBC Afrika’nın yayınlarını süreksiz olarak askıya aldığını duyurdu.

28 NİSAN

– ABD’de 2024’teki başkanlık seçimleri için Yeşil Partiden aday olan Jill Stein, Missouri eyaletinin St. Louis kentindeki Washington Üniversitesi’nde düzenlenen Filistin’e takviye gösterisinde gözaltına alındı.

29 NİSAN

– İskoçya Bölgesel Başbakanı ve İskoçya Ulusal Partisinin (SNP) lideri Hamza Yusuf görevlerinden istifa etti.

30 NİSAN

– ABD’nin New York kentindeki Columbia Üniversitesi’nden Filistin destekçisi bir küme öğrenci, okul idaresi ile süren müzakerelerde uzlaşıya varılamamasının akabinde üniversite yerleşkesinde bulunan tarihi Hamilton Hall binasına girdi.

1 MAYIS

– Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, Gazze’de Filistin halkına yönelik devam eden hücumları nedeniyle İsrail ile diplomatik alakaları keseceğini duyurdu.

2 MAYIS

– Brezilya’da şiddetli yağışların yol açtığı sellerde 169 kişi hayatını kaybetti.

4 MAYIS

– Rusya, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i arananlar listesine aldı.

5 MAYIS

– İsrail hükümeti, Doha merkezli Al Jazeera televizyonunun İsrail’deki yayınlarını sonlandırma kararı aldı.

7 MAYIS

– Vladimir Putin, Kremlin Sarayı’nda düzenlenen merasimde yemin ederek beşinci sefer Rusya Federasyonu Devlet Başkanlığı misyonuna resmen başladı.

11 MAYIS

– İsveç’in Malmö kentinde düzenlenen 2024 Eurovision Müzik Yarışı’nın Büyük Final gecesinde İsrailli müzikçi Eden Golan, müziğini seslendirdiği sırada seyirciler tarafından protesto edildi.

12 MAYIS

– ABD’nin Boston kentindeki bir hastanede, genetiği değiştirilmiş domuz böbreği nakledilen birinci hasta olan 62 yaşındaki Richard Slayman, operasyondan yaklaşık 2 ay sonra ömrünü yitirdi.

13 MAYIS

– Nepalli dağcı Kami Rita, dünyanın en yüksek noktası Everest Dağı’nın tepesine 29. kere ulaşmayı başararak dünya rekoruna imza attı. 8 bin 848 metre yüksekliğindeki tepeye birinci sefer 1994’te çıkan 54 yaşındaki Rita’nın, yeni tırmanışıyla kendi rekorunu kırarak “Everest tepesine en çok çıkan insan” unvanını elinde tuttuğu belirtildi.

14 MAYIS

– Yapay zeka sohbet robotu ChatGPT’nin geliştiricisi OpenAI, ses, imaj ve metin üzerinden gerçek vakitli mantık yürütebilen yeni modeli “GPT-40″yu tanıttı.

15 MAYIS

– Slovakya Başbakanı Robert Fico, ülkenin Handlova kasabasında düzenlenen Bakanlar Kurulu toplantısı sonrasında düzenlenen silahlı akında yaralandı ve hastaneye kaldırıldı.

16 MAYIS

– ABD Uzay ve Havacılık Ajansı’nın (NASA) James Webb Uzay Teleskobu, erken cihan periyoduna ilişkin iki büyük kara deliğin birleştiğini ortaya çıkardı.

17 MAYIS

– İspanya’nın güneyindeki Endülüs bölgesinde faaliyet gösteren Granada Üniversitesi (UGR), İsrail üniversiteleri ve kurumlarıyla bilimsel ve teknik alandaki işbirliklerini durdurdu.

18 MAYIS

– Peru’da muhalefetin Cumhurbaşkanı Dina Boluarte’nin “ahlaki yetersizlik” gerekçesiyle vazifeden alınması talebi Kongre’de kabul edilmedi.

19 MAYIS

– Kuzey Makedonya’da 8 Mayıs’ta düzenlenen cumhurbaşkanı seçiminin ikinci cinsinin kazananı Gordana Siljanovska Davkova, ülkenin birinci bayan cumhurbaşkanı olarak vazifesine başladı.

20 MAYIS

– Milletlerarası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında “yakalama kararı” müracaatında bulundu. Han, Netanyahu ve Gallant’a ilaveten Hamas Siyasi Ofis Lideri İsmail Heniyye, Hamas’ın Gazze’deki lideri Yahya Sinvar ve Hamas’ın askeri kanadı İzeddin el-Kassam Tugayları’nın lideri Muhammed ed-Dayf hakkında “yakalama kararı” müracaatında bulundu.

22 MAYIS

– Vietnam Ulusal Meclisi, Kamu Güvenliği Bakanı To Lam’ı yeni Devlet Lideri olarak seçti.

23 MAYIS

– Çad’da 6 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanı seçimini, oyların yüzde 61,3’ünü alarak kazanan Geçiş Devri Cumhurbaşkanı Muhammed İdris Debi İtno, yemin ederek vazifeye başladı.

24 MAYIS

– Papua Yeni Gine’de, meydana gelen toprak kaymasında yaklaşık 670 kişinin öldüğünün iddia edildiği, toprak altında kalanların sayısının da 2 bini geçtiği duyuruldu.

26 MAYIS

– Suudi Arabistan’ın, 12 yıl ortadan sonra Suriye’ye büyükelçi atadığı belirtildi. Faysal bin Suud el-Micfil, Şam’a büyükelçi olarak atandı.

28 MAYIS

– İsrail medyası, İsrail tanklarının birinci sefer Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah kent merkezine girdiğini duyurdu.

29 MAYIS

– Hindistan’ın başşehri Yeni Delhi’de çok sıcaklar nedeniyle 40 kişi hayatını kaybetti

31 MAYIS

– ABD Uzay ve Havacılık Ajansı’nın (NASA) James Webb Uzay Teleskobu, Kozmik Şafak olarak tanımlanan periyotta oluştuğu bilinen en uzak galaksiyi görüntüledi.

1 HAZİRAN

– CNN Türk ve Hürriyet ABD Temsilcisi Yunus Paksoy, ABD’nin Pensilvanya eyaletinde, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) elebaşı Fetullah Gülen’in kaldığı örgüt merkezinin önünden televizyon yayını yaparken hücuma uğradı.

2 HAZİRAN

– Orta Amerika ülkesi El Salvador’un Devlet Başkanı Nayib Bukele, ikinci kere seçimleri kazanmasının akabinde düzenlenen merasimle yemin etti.

3 HAZİRAN

– Polonya, aralarında Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’e suikast planı yapmak dahil Rusya ve Belarus ismine sabotaj aksiyonları yürüttüğü kuşkusuyla Aralık 2023’ten bu yana 18 kişiyi gözaltına aldı.

4 HAZİRAN

– Hindistan’da yaklaşık 6 hafta süren 7 aşamalı genel seçimleri, Başbakan Narendra Modi’nin başında olduğu Bharatiya Janata Partisi (BJP) liderliğinde kurulan Ulusal Demokratik İttifakı (NDA) kazandı.

5 HAZİRAN

– Avrupa Birliği’nin (AB) Copernicus uydu izleme sistemiyle yapılan ölçümlere nazaran, geçen ayın şimdiye kadar global olarak kaydedilen “en sıcak mayıs” olduğu bildirildi.

6 HAZİRAN

– AB’nin 27 üyesinde düzenlenen AP seçimlerinde birden fazla ülkede çok sağ güçlenerek çıktı.

7 HAZİRAN

– Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, başşehir Kopenhag’daki Kultorvet Meydanı’nda bir kişinin saldırısına uğradı.

9 HAZİRAN

– Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde ülkesinde çok sağın açık farkla birinci sırada çıkması üzerine parlamentoyu feshederek erken genel seçim kararı aldı.

11 HAZİRAN

– Malavi Devlet Lider Yardımcısı Saulos Klaus Chilima ve beraberindeki 9 kişi uçak kazasında hayatını kaybetti.

– ABD Başkanı Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden, hakkında yasa dışı silah edinmeyle ilgili açılan federal davada üç suçlamanın hepsinden hatalı bulundu.

14 HAZİRAN

– İstanbul’da bir kişinin vefatına ve 4 kişinin yaralanmasına neden olduktan sonra ABD’ye kaçan Timur Cihantimur ve annesi Hareket Tok yakalandı.

16 HAZİRAN

– Rusya’nın Rostov bölgesindeki gözaltı merkezinde bulunan ve terör hareketine karışmakla ve terör örgütü IŞİD ile irtibatlı olmakla suçlanan kimi şüpheliler, 2 merkez çalışanını rehin aldı. Kurtarma operasyonu kapsamında şüpheliler etkisiz hale getirilirken, çalışanlar yara almadan kurtarıldı.

17 HAZİRAN

– Akdeniz’i geçmeye çalışan sistemsiz göçmen teknelerinden birinin İtalya’nın güneyinde alabora olması sonucu en az 50 kişinin kaybolduğu, öteki bir teknede 10 sistemsiz göçmenin cansız vücutlarının bulunduğu bildirildi

19 HAZİRAN

– Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Kuzey Kore’ye yaptığı ziyaret sırasında Rusya ile Kuzey Kore ortasında kapsamlı stratejik paydaşlık mutabakatı imzalandı.

23 HAZİRAN

– Rusya’nın Dağıstan bölgesinde düzenlenen silahlı taarruzlarda bir polis noktasının, sinagog ve iki kilisenin maksat alındığı, 6 polis ve 1 papazın hayatını kaybettiği, 4 saldırganın etkisiz hale getirildi.

24 HAZİRAN

– Güney Kore’nin başşehri Seul’un güneyinde bir lityum pil fabrikasında çıkan yangında 23 kişi hayatını kaybetti.

25 HAZİRAN

– WikiLeaks internet sitesinin kurucusu Julian Assange, ABD Adalet Bakanlığıyla yaptığı muahede uyarınca “casusluk yasasını ihlal ettiği” suçlamasını kabul etti ve Avustralya’ya döndü.

– Memleketler arası Ceza Mahkemesi (UCM), Rusya Güvenlik Kurulu Sekreteri Sergey Şoygu (eski Rusya Savunma Bakanı) ve Rusya Genelkurmay Lideri Valeriy Gerasimov hakkında yakalama kararı verildiğini duyurdu.

26 HAZİRAN

– NATO’nun Genel Sekreterliğine Hollanda Başbakanı Mark Rutte atandı.

– Batı Afrika ülkelerinden Nijerya’da 53 kişinin vefatına sebep olan kolera salgını nedeniyle “ulusal acil durum” ilan edildi.

27 HAZİRAN

– Eski Honduras Devlet Başkanı Juan Orlando Hernandez, ABD’de görülen uyuşturucu kaçakçılığı davasında 45 yıl mahpus cezasına mahkum edildi.

28 HAZİRAN

– Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ulusal Meclisi feshederek genel seçimlerin 1 Eylül’de yapılması istikametinde karar aldı.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir