117 yaşında vefat eden dünyanın en yaşlı insanı olan Maria Branyas Morera, pek çok kişiyi uzun ömrün sırlarını sorgulamaya itti. Lakin bilim insanları, 100 yaşını aşan bireylerin verdiği tavsiyelerin, her vakit yanlışsız olmadığını belirtiyor.
Branyas Morera, uzun ömrünün sırrını; huzurlu bir hayat, aile ve arkadaşlarla sağlam bağlantılar, tabiatla iç içe olmak, duygusal istikrar, kaygıdan uzak durmak, müspet bir tavır ve toksik insanlardan kaçınmak olarak açıklıyordu.
Ancak Brighton Üniversitesi‘nden biyogerontoloji profesörü Richard Faragher
“HAYATTA KALMA ÖNYARGISI”
İlk teoriye nazaran, birtakım beşerler yalnızca şanslı. Yani, 100 yaşını aşan bireylerin sağlıklı alışkanlıklara sahip olmaları, onların uzun yaşamalarını büsbütün garanti etmiyor. Bu duruma, “hayatta kalma önyargısı” da deniyor. Faragher, hususla ilgili “Günde 60 sigara içerek hayatta kalmanız, bunun sağlıklı bir şey olduğu manasına gelmez” tabirlerini kullandı.
İkinci teori ise 100 yaşını geçen insanların özel genetik kodlara sahip olmaları nedeniyle daha uzun yaşadıkları görüşüne dayanıyor. Faragher, 100 yaşını aşan birçok kişinin aslında çok fazla antrenman yapmadığını, sağlıklı beslenmediğini ve hatta kimilerinin sigara bile içtiğini belirtiyor. Bu durum, ömür mühletini uzatmaya dair yapılan bilimsel araştırmalarla çelişiyor.
117 yaşına kadar yaşayan Branyas Morera’nın kızı Rosa Moret, annesinin uzun ömrünün genetikle kontaklı olduğunu söylüyor. 2023’te Katalan televizyonuna verdiği röportajda, “Annem hiç hastaneye gitmedi, hiçbir kemiği kırılmadı ve sıhhati pek iyi” demişti.
Faragher, 100 yaşını aşan beşerler üzerinde yapılan araştırmaların, uzun yaşamayı sağlayan faktörlere odaklandığını fakat sıhhatsiz alışkanlıklar üzere olumsuz faktörlerin göz arkası edildiğini belirtiyor.
University College London‘dan genetik uzmanı Prof. David Gems ise bayanların erkeklerden daha yavaş yaşlandığını ve cinsiyetin uzun ömürlü olmada kıymetli bir faktör olduğunu belirtiyor. Elbette burada da genetik bahtın yeri epey büyük.
Gems, bu bahiste tıpkı şartlarda tutulan nematod solucanlarıyla yaptığı araştırmayı örnek veriyor. Solucanlar genetik olarak birebir kurallarda yaşarken, birinci ölenler 10 günde, son ölenler ise 30 günde yaşlılıktan ötürü ölüyor. Bu da yaşlanma suratındaki doğal farklılıkları gözler önüne seriyor.