Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Amasra’da 41 maden emekçisinin ömrünü yitirdiği maden faciasındaki “karanlık noktaları” hem AKP MKYK toplantısında hem de TBMM’de anlattı.
Olayın meydana geldiği gün, saat 18.05’te, ortamdaki metan gazı oranı evvel yüzde 1.5 olarak ölçüldü. Akabinde ocakta elektrikler kesildi. 18.09’da ise havadaki gaz oranı yüzde 1.69’a yükseldi. Bu saatten sonra da “hiçbir kayıt alınamadı”. 18.15’te ise patlama yaşandı. 41 madencinin ömrüne mal olan olan “o 6 dakikada ne olduğu” tespit edilmeye çalışılıyor.
AKP MKYK, evvelki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplandı. Toplantıda, Amasra faciasına ait MKYK üyelerini bilgilendiren Dönmez, dün de TBMM Genel Kurulu’nda bilgilendirmede bulundu. Dönmez’in her iki toplantıda verdiği bilgiler ise dikkat çekti. Ortamdaki metan gazı oranı, saat 18.05 civarında yüzde 1.5 düzeyine ulaştı ve elektrikler kesildi. Maden İşyerlerinde İş Sıhhati ve Güvenliği Yönetmeliği’ne nazaran, “genel havasındaki metan oranı yüzde 1.5’i geçen yerlerdeki iletkenlerin ve elektrikli aygıtların tansiyonunun derhal kesilmesi ve kurallar düzelmedikçe verilmemesi” gerekiyor. Lakin bu noktadan sonra “elektrik akımının geri verilip verilmediği” ise başlatılan soruşturma kapsamında incelemeye alındı.
“YÜZDE 2’DE TAHLİYE OLMALI”
Dönmez, saat 18.09’da ise son kaydın alındığını, ortamdaki metan gazı oranının da yüzde 1.69 ölçüldüğünü açıklayarak şu bilgileri paylaştı:
“İş Sıhhati ve Güvenliği Yönetmeliği’ne nazaran yüzde 1 oranında metan bulunması durumunda, patlatma yapılmaz. Yüzde 1.5 metan varsa emniyet maksatlı elektrik kesilir. Yüzde 2 metan varsa tahliye edilir. Gaz izleme sensörleriyle gaz, makul pahaların üzerine çıktığında sesli ve ışıklı ihtar verilir.”
Madende saat 18.09’dan sonra hiçbir kayıt alınamaması, “madencilerin tahliyesi için gereken yüzde 2’lik metan gazı oranının sistemlerde hiç görülmediği” ortaya çıktı. Bu durumda, başlatılan soruşturma kapsamında, “yüzde 2 oranına ulaşılıp ulaşılamadığı ölçülemediği için madencilerin tahliye buyruğunun verilip verilemediğinin” değerlendirildiği belirtiliyor.
YANIT BEKLEYEN SORULAR
Öte yandan soruşturma kapsamında, “Bir evvelki vardiya 3 saat evvel mi paydos etti? Madendeki tadilat, sendika seçimleri nedeniyle mi ertelendi? Maden ocağında son vakitlerde hiç metan gazı düzeyi yüzde 2’ye çıktı mı? Metan gazı yüksek olmasına karşın çalışma yapıldı mı? Yapıldı ise bunda kimin inisiyatifi var” sorularının da cevabı aranıyor.
BAKAN DÖNMEZ PROTESTO EDİLDİ
Dönmez’in TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı bilgilendirme, muhalefet cephesince “yetersiz bulundu”. Dönmez’in konuşması birçok defa kesilirken CHP ve HDP sıralarından “İstifa edin”, “Yazıklar olsun” sesleri yükseldi. Dönmez’in “çözüm önerileri” sunmak yerine, “Kişi başına 1.5 milyonun üzerinde ödeme yapılacaktır” sözleri üzerine muhalefet, “Çok sağ olun” kelamlarıyla reaksiyon gösterdi.
CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel de Dönmez’i istifaya davet ederek şunları söyledi: “Soma’dan bu yana 600’ün üzerinde madenci öldü bu ülkede. Kim Kazım Eroğlu? Kozlu’da sekiz personel öldü ya, dört yıl mahpus cezası almış. Sonra o ceza kravat taktığı için indirilmiş, sonra para cezasına çevrilmiş. Siz de çift maaş bağlamışsınız. Soma’da, Maraş’tan bir hâkim getirdiniz ölenleri hatalı buldu. Aileleri savunan Can Atalay ve Selçuk Kozağaçlı dışında Soma’dan tutuklu yok. 41 can ölmüş. Bir gözaltı yok, yazıklar olsun”
“SİYASİ AKLIN HEZEYANI”
İYİ Parti Küme Başkanvekili Müsavat Dervişoğlu ise Erdoğan’ın, “Biz mukadderat planına inanmış insanlarız” açıklamasına reaksiyon göstererek “Keyfiliği ve denetimsizliği ‘fıtrat ve kader’ üzerinden legalleştirme teşebbüsü insan hayatına değer vermeyen bir siyasi aklın hezeyanıdır” dedi.