İSTANBUL (İGFA) – Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, panik atak konusunu kıymetlendirdi.
Panik atağın panik bozukluğu diye tanımlanmış, sınıflandırma kitaplarına girmiş bir hastalıkla onun içindeki ataklara verilmiş isim olduğunu kaydeden Prof. Dr. Tarhan, “Panik atak, çarpıntı, terleme, titreme, nefes darlığı, boğuluyor üzere olma, göğsünde ağrı, sıkışma üzere fizyolojik ve zihinsel belirtilerle karakterize bir hastalık tarifi içerisinde geçiyor. Kişi birebir anda aklını kaybedecek üzere hissediyor, vefat korkusu var. Otomobille süratle giderken direksiyon hakimiyeti kaybedince ne hisseder insan? Bir an ‘takla atacağım, öleceğim’ diye dehşete kapılır. Panik bozukluğu olan bireyler panik atak esnasında bu türlü bir his hissediyorlar. Denetimi kaybetme duygusu.” dedi.
VAKALARIN YÜZDE 57’Sİ PANİK BOZUKLUĞU
Beklenmedik bir biçimde bu atakların gelmesine panik bozukluğu dendiğini söz eden Prof. Dr. Tarhan, şöyle devam etti:
“Şimdi bir insan bir şeye üzülür, gerilim olur, gerisinden çarpıntı heyecan olur. Bu panik atak değil. Bunun sebebi muhakkak. Panik atak bozukluğunda beklenmeyen bir biçimde, nedensellik bağı olmadan uykuda bile olur ve panik atakla uyanır kişi. Hekimler buna ‘panik atak’ der. Bu kişi uyanır ve o anda sebebini de açıklayamadığı için, ‘Niye durup dururken bu’ diye… Kalbinde çarptı, terleme, titreme, ölüyor üzere, aklını kaybediyor üzere bir his olduğu, belgisiz olduğu için daha makus hisseder kendini. Ve acil servise başvurur.
Acil servise ’Kalp krizi geçiriyorum’ diye başvurup da anjiyo yapılan olayların yüzde 57’si panik bozukluğu, sağlam çıkıyor. Yüzde 57 çok yüksek bir sayı. Gereksiz tetkik yaptırıyorlar. Tıbbi harcamaları çok etkileyen bir şey. Panik bozukluğu olan bireylerde, sıhhat kaygısı yüksek oluyor. Hastalıklı ilgili hususlara devamlı ilgisi var. Bir yeri uyuşsa sıhhat kuruluşuna gidiyor. Beklenti anksiyetesi oluyor. Kişi devamlı ataklar dehşetli bir felaket duygusu uyandırdığı için, atağı geçireceğim diye, kaçınmaya, korkmaya başlıyor.”
Ataklar her ortamda olabildiği için şahısların tek başına dışarı çıkamamaya başladığını, banyoya tek başına giremediğini, hatta atak geçireceğim diye, konutta emekleyerek yürüyenlerin bile olduğunu anlatan Prof. Dr. Tarhan, “Yürüyemiyor, dışarı yalnız çıkamıyor, eşi işe gittiği vakit annesinin yanına gidenler var. Bir de agora fobilik panik ataklar var, açık alan korkusu. Vapura, otobüse binemiyor, tünele giremiyor, seyahat yapamıyor. Bunlar hayatını çok önemli etkiliyor. Kişi hayatın birçok işlevlerinden kaçıyor. Zeki Müren’i biliyorsunuz. O vakitler çok konuşulmadı fakat daha sonradan anlaşılıyor, o da panik atak nedeniyle insan içine çıkmak istemiyor. Ve Bodrum’a kapanıyor. Kalp krizi geçireceğim diye, o hissin dehşetini yaşıyor. O vakitler bu teşhisler çok fazla bilinmiyordu. Konuşuluyordu lakin çok yaygınlaşmamıştı. Ve sonrasında bir sahneye çıkıyor, gerisinden atak geçiriyor.” diye konuştu.
Korkulan durumların beyefendisine bir tesirinin olduğunu, kişinin yanlış inanışları ve yaşadığı çok zorlamalar nedeniyle beynin onunla ilgili konum aldığını ve onunla ilgili ilişkiler kurarak benzeri reaksiyonlar vermeye başladığını kaydeden Prof. Dr. Tarhan, “Bazı ileri durumlarda kendi panik atağımızı kendimiz davet ediyoruz. Kısır döngüye giriyor. Kişi düşündükçe artıyor, arttıkça daha çok düşünüyor.” dedi.
Çocuklarda panik atak olmaz
Çocuklarda panik atak konusuna da değinen Prof. Dr. Tarhan, “Çocuklarda panik atak olmaz. Panik atak için aşikâr bir zihinsel düzey gerekiyor. Araştırmak gerekir lakin çocuklarla ilgili benim hatırladığım teşhis kitaplarına girmiş çocuk panik atağı yok. Ancak çocukluktaki korku bozuklukları var. Bu türlü durumlarda bir risk kümesine giriyor. Bu nedenle kişinin sıhhatini kıymetlendirme, yorumlama yanlışlarıyla ilgilidir. Biz tedavide fikir alışkanlıklarını değiştirmeye çalışıyoruz. Semptomu felaketleştiriyor bu şahıslar. Çoklukla entelektüel düzeyi yüksek şahıslar oluyor.” dedi.
TARHAN: “ERGENLİK ÇAĞINDA PANİK ATAK OLUYOR.”
Çocuklardaki dert bozukluğu hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Tarhan, “Yaş kümesine nazaran yaşıyorlar. 0-6 yaş ortasındaki tasa bozukluğu çoklukla anne… Çocuk sabah kalktığı vakit annenin yüzüne bakar, o günün yeterli geçip geçmeyeceğini annesinin yüzünden anlar. Annesi rahatlatıcı, itimat verici, bağ kurabilen bir anneyse çocuk o gün uygun geçecek diye bakar. Zelzele olsa hiç televizyona bakmaz, çocuk ne yapar? Anneye bakar, babaya bakar. Ergenlik çağında panik atak oluyor tabii… Bilhassa 15 yaş üstü erişkinlerle muadildir. C tipi şahıslar dediğimiz, bağımlı bireylerdir. Daima diğerinden onay bekleyen bireylerdir. Kendi inisiyatif alamayan, karar veremeyen bireylerdir. Toplumsal tasaları vardır, ergenlerde de bu çok yaygın oluyor. Bu türlü özgüveni düşük olarak isimlendirilen, sessiz hani ağzındaki lokmayı alıyorlar derler ya… Daima içine atıyorlar. Teşebbüsçü değil, atak değil, özgüvenli değil. Bu türlü şahıslar devamlı birisine endeksli yaşamak isterler. Şayet bağımlılık muhtaçlığını tatmin edemezse panik atak, korku bozukluğu ve çeşitli sıhhat tasası de varsa panik atak ortaya çıkabilir.” diye bilgi verdi.