Sungurlu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü grupları, yaklaşık bir hafta evvel Çiftlik Mahallesi’nde hafriyat yaptıkları sırada büyük bir taş modülüne denk geldi.
Taşın üzerinde kabartma olduğunun fark edilmesi üzerine Boğazkale Müzesi’ne haber verildi.
Müze görevlilerince yapılan incelemede, taşın Roma periyodunda şarap imalinde kullanılan tartı taşı olduğu belirlendi.
Üzerindeki kabartmanın, “şarap tanrısı” Dionysos’a ilişkin olduğu düşünülen yaklaşık 2 bin yıllık tartı taşı, Boğazkale Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.
Boğazkale Müzesi Müdürü Resul İbiş yaptığı açıklamada, Çorum’un Hitit ve Roma periyotlarında değerli şarap üretim merkezlerinden olduğunu, bu nedenle bölgede çok sayıda litus bulunduğunu, lakin birinci sefer üzerinde Dionysos kabartması bulunan bir litus bulunduğunu söyledi.
İbiş, “Bu taşın değerli olması şuradan kaynaklanıyor, litus diye isimlendirdiğimiz tartı pres taşları bölgede çok sayıda bulunuyor. Bunlar, bilhassa şarap üretiminde kullanılan düzeneğe ilişkin kesimler. Lakin burada değerli olan durum taşın ön yüzünde bir Dionysos kabartmasının olması. Dionysos, Zeus ile ölümlü bir bayan olan Semele’nin oğlu olarak mitolojide tanınıyor. Bilhassa Dionysos, mitolojide ‘bağ bozumu tanrısı’ ve ‘şarap tanrısı’ olarak biliniyor. Lituslar, araştırmacılar tarafından çoklukla Dionysos kültürüyle ilişkilendirilir şaraptan ötürü lakin birinci sefer, tahminen dünyada da öteki örneği yok, Dionysos kabartmasının şarap sanayisiyle alakalı bir taş üzerinde çıkması, bölgede birinci defa görülen bir durum” dedi.
Dionysos’un taş üzerinde mitolojideki “Medusa” formunda tasvir edildiğini lisana getiren İbiş, “Ancak kulaklarından yanaklarına gerçek sarkan üzüm salkımı kabartmalarıyla da mutlaka Dionysos olduğunu bize göstermekte. Şarap üretiminde kullanılan düzeneğin üzerinde birinci kere Dionysos başının ortaya çıkması, araştırmacıların ileri sürdüğü tezi kanıtlamış oldu ve birinci defa burada karşımıza çıkmış oldu. Bu açıdan çok kıymetli bir eser” diye konuştu.
Dionysos kabartmalı litusun Milattan Sonra 1. ile 3. yüzyıla tarihlendiğini belirten İbiş, yapıtın geçmişte bölgede şarap üretiminin ve üzüm bağlarının yaygın olarak yapıldığını gösterdiğini de vurguladı.
İbiş, yaklaşık 2 bin yıllık tarihi yapıtın Boğazkale Müzesi’nde görülebileceğini kelamlarına ekledi.