İşçi-patron uyuşmazlıklarıyla ilgili arabuluculuk örnekleri kamuoyunun gündemine gelmeye devam ediyor. Gerçekte yaşanmış bir arabuluculuk örneğinde finansal açıdan zorlanan bir şirket, çalışan maaşlarını ödeyemeyip, 30 işçisini işten çıkarıyor. İşçiler ödemelerini vaktinde isterken taraflar arabulucu huzurunda dikkat çeken bir mutabakata varıyor.
Kiracı-ev sahibi, işçi-patron ortasında yaşanan uyuşmazlıklar dava yoluna gitmeden bir halde arabulucu huzurunda tahlile kavuşabiliyor. Yaşanmış bir arabuluculuk örneğinde elektrik gereçleri ticareti yapan, 150 çalışanı olan bir şirket finansal olarak zorluk yaşamaktadır. Şirket çalışan maaşlarını vaktinde ödeyemezken, 30 işçisi işten çıkarmıştır.
Milliyet’in haberine nazaran nakit sıkışıklığı nedeniyle maaşları ödeyemeyen şirket ile çalışanlar ortasında yaşanan uyuşmazlık arabulucu huzurunda tahlile kavuştu. ‘Yarısı nakit, yarısı mal’ halinde muahede sağlandı.
‘İŞVEREN MAAŞ ÖDEMELERİNİ GECİKTİRDİ’
Gerçekte yaşanmış arabuluculuk örneğini milliyet.com.tr’ye açıklayan Türkiye Arabulucular ve Arabuluculuk Merkezleri (TURAMEP) Sözcüsü Dr. Umut Metin şu tabirleri kullandı: “Elektrik materyalleri ticareti yapan, 150 çalışanı olan bir şirketin geçmiş yıllara kıyasla 2023 ve akabinde 2024 yılı cirosunda kıymetli bir düşüş yaşanmıştır. Bu durum, şirketin ödeme istikrarını olumsuz etkilemiştir. O denli ki, şirket tarihinde birinci kere Eylül – Ekim 2024 aylarında çalışanlarının maaş ödemelerini vaktinde yapamamıştır.
‘ÇALIŞANLARIN BİR KISMI İŞTEN ÇIKARILDI’
İşveren şirket tarafından tedarikçilerine yapılması gereken ödemelerde de zorluklar devam etmekte, bu nedenle şirket aleyhinde icra takipleri başlatılmıştır. Şirket, bu tabloda finansal tekrar yapılandırma için kredi borcu da bulunan bankalar ile müzakere sürecindedir. Ekonomik zorluklar yaşayan şirket, daha tasarruflu bir idare sağlayabilmek için, bir kısım çalışanları ile olan iş mukavelesini sonlandırmayı tercih etmek zorunda kalmıştır.
‘ÇIKARILAN 30 İŞÇİYLE GÖRÜŞMELER ARABULUCU İLE YAPILDI’
İçinde bulunulan mali durum gereği, şirket idaresi çalışan sayısında takriben %20’ik bir düşüş kararı almıştır. Bu nedenle 30 kadar çalışan ile kontratlarını sonlandırmak için arabuluculuk görüşmelerine başlanmıştır. Çalışanlar da birinci sefer yaşadıkları geç maaş ödemelerini, üretimdeki düşüşü, patron şirkette yaşanan gerilimli durumu gözeterek, emeklerinin karşılığı alacaklarının kendilerine ödenmesi halinde, bir ölçü indirimi de kabul ederek muahedeye razı olmuştur. Taraflar, iş alakasının sonlanmasının patronun keyfi kararından kaynaklanmadığını bildiğini de tabir etmiştir.
‘ŞİRKET ARALIKTAN EVVEL MAAŞLARI ÖDEYEMEM DEDİ’
Nakit ödeme yapmakta zorlandığı bilinen şirket çalışanlara özlük haklarını lakin Aralık 2024’te yapabileceğini söz etmiştir. Bu durum ise çalışanlarda, olumsuz durum da dikkate alınarak Aralık ayında alacaklarını tahsil edip edemeyeceği konusunda kuşku yaratmıştır. Basitçe sanki şirket Aralıkta ödeme yapabilecek midir? Arabuluculuk toplantısında patronun çalışanlara ödeyeceği toplam bedel konusunda anlaşılmış olsa da ödeme vakti konusunda patron şirket Ekim sonunda yani Aralıktan erken ödeme yapamaz durumda olduğunu tabir etmiştir.
‘YARISI NAKİT, YARISI MAL BİÇİMİNDE MUAHEDE SAĞLANDI’
Bu durum mutabakata varmayı zora sokarken, arabulucu bir teklif sundu. Arabulucu ödemenin derhal tamamlanabilmesi için, tarafların para ve paraya ek olarak mal ile ödemeye sıcak olup olmayacağını sormuştur.
Taraflar arabuluculuk toplantısı sonunda alacakların yarısının nakit olarak muahede tarihinde, geri kalan yarısı karşılığının ise farklı ve özellikleri belirtilen elektrik materyallerinin patron tarafından, perakende satış mağazasında müşterilere satışa sunulan piyasa fiyatının %20’si altında bedelden belirlenerek ödeme yapılması konusunda anlaşmıştır.
‘AYNI GÜN TESLİMİ YAPILDI’
Arabuluculuk mutabakatının imza edildiği gün 30 çalışanın üzerinde anlaştığı bedelin yarısı nakit, öbür yarısı ise mal olarak listesi arabuluculuk muahede evrakında döküm olarak yer verilerek kayıtlanmış ve malın tesliminin de birebir gün yapılması konusunda mutabakata varılmıştır.
Bu haliyle, arabuluculuk sayesinde nakit sorunu yaşayan şirketin çalışanlarının haklarını ödemesi sağlanmıştır. Çalışanlar da ödemelerini derhal alarak şirketin, daha olumsuz bir riske karşı alacaklarını tahsil edememesi riskini bertaraf etmiştir. Mahkemelerde mümkün olmayan bu çeşit bir tahlil, arabuluculuğun muahede zenginliği açısından olumlu bir olay olmuştur.