HANDE ATILGAN/ANKARA- Emekli büyükelçiler ve uzmanlar Trump’un açıklamalarını, yeni periyotta iki ülke ortasındaki münasebetler açısından Milliyet’e kıymetlendirdi.
Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Seyfettin Erol:
“Biden periyodunda yapılan yanlışları düzeltme peşinde olan Trump, Türkiye’yi tekrar kazanmak peşinde diyebiliriz. Konuşmasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik yaptığı vurgu, Biden periyodunda yapılan en büyük haksızlığın en kısa vakitte telafi edileceğine yönelik bir örtülü ileti olarak kıymetlendirilebilir. Türk-Amerikan münasebetlerinde başkanlar bazlı yeni bir periyot kelam konusu ve iki ülke ortasındaki krizlerin yerini, krizler üzerinden yeni bir işbirliği süreci alacağa benziyor.
Açıkça tabir etmek gerekirse, Türkiye yalnızca Suriye’nin anahtarı değil, yeni dünya nizamını inşa sürecinde Türkiye’nin belirleyici rolü her geçen gün artıyor. Trump, Suriye üzerinden aslında Türkiye’nin Libya, Katar, Karabağ, Rusya-Ukrayna Savaşı vb. krizlerdeki rolü ve yerini de tasdik etmiş oluyor ve Türkiye ile çok daha farklı coğrafyalarda işbirliğine yönelik ilgilerini de ortaya koyuyor. Türkiye açısından bu yeni periyot, açıkçası istikrara dayalı çok boyutluluğun ruhuna da uygun.”
‘Bükemediğin bileği öpersin’
İstanbul Arel Üniversitesi Memleketler arası Bağlantılar Kısım Lideri Prof. Dr. Celil Uğur Özgöker, Trump’ın açıklamalarını, Türkiye’nin Suriye alanındaki askeri muvaffakiyetleri ve diplomatik gücünden doğduğunu vurgulayarak, Suriye’de yeni kurulacak idarenin Kürt halkı dahil, terörle bağlantısı olmayan tüm etnik kümelere eşit vatandaşlığın kapısını açacağını ve bu bütünlüğün Suriye’de Türkiye ile ABD’yi karşı karşıya getiren en büyük faktör olan PKK’yı etkisiz hale getireceğini kıymetlendirdi. Özgöker, özetle şöyle konuştu:
“Adam gelmeden ‘Suriye’den, Ukrayna’dan da çekileceğim’ dedi. Trump’ın gelmesine de bir aydan az vakit kaldı. Bükemediğin bileği öpersin diye bir şey var. Türkiye ve Özgür Suriye Ordusu ve natürel HTŞ çok büyük bir zafer kazandı. Karşısında kimse duramadı. Amerika’nın menfaatleri bunu desteklemek istikametindedir. Bundan sonra İran’a vuracak, açık ve net söylüyor. Trump biliyordu, Amerikan müesses nizamı da ‘Türkiye burada oyun kurucudur’u anladı.”
‘Türkiye’yi devreye sokmak istiyor’
Emekli Büyükelçi Uluç Özülker: “ABD bugüne kadar Suriye’nin kuzeyinde bizi oyaladı açıkçası. Biz orada PKK’ya gidiyoruz, sabah geleceğiz falan diyorduk fakat bir türlü gidemedik. Bir ay içinde bir şey olmaz lakin iş başına geldikten sonra Trump herhalde evleviyetle Suriye’ye de eğilecek. Zira orada İsrail’in de başı sıkıntıda, onda da hiç kuşkunuz olmasın. Büyük bir ihtimalle Trump, İsrail’i de kollayacak biçimde, ki zati İsrail siyaseti çok net ilan edildi. Hasebiyle o ortada da Türkiye’yi de devreye sokmak suretiyle Orta Doğu’ya da bir sükunet getirebilir miyiz diye tavır içine gelebilir. İsrail’in ve Amerika’nın da bundan sonraki ortadoğudaki düşmanı, İran’dır.”