Bu yıl Nobel İktisat Ödülü’nü kazanan Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Fatih Altaylı’nın Teke Tek programında Türkiye iktisadının durumu ve tahlil yolları hakkında kapsamlı açıklamalarda bulundu. Ermeni kökenli ekonomist, ülke iktisadının gelişimi için üç değerli başlık belirledi: yargı ıslahatı, eğitim ıslahatı ve teknoloji yatırımları. Acemoğlu, Türkiye’nin ekonomik kalkınma sürecinde değerli bir vakit dilimi içinde olduğunu vurgulayarak, 10-15 yıllık bir pencerenin değerlendirilememesi halinde ülkenin teknoloji ve çağın ihtiyaçlarının gerisinde kalacağını belirtti. Bu çerçevede, süratli adımlar atılmasının gerektiğini tabir eden Acemoğlu, hem iş gücünün verimliliğini artıracak yatırımlar yapılmasının hem de şirketlerin daha verimli hale getirilmesinin koşul olduğunu söyledi.
EĞİTİM VE YARGIDA ISLAHAT ŞART
Acemoğlu, ekonomik büyümenin kalıcı olabilmesi için kurumların güçlü ve fonksiyonel olması gerektiğini savundu. Özellikle yargı sisteminin güvenilirliğinin ve saygınlığının sağlanmasının kritik olduğunu belirtti. Buna paralel olarak eğitim sisteminin de yenilenmesi gerektiğini söz eden Acemoğlu, rekabete açık, özgür kanıyı teşvik eden ve yapay zekayı aktif biçimde kullanabilen bir eğitim sisteminin kaide olduğunu lisana getirdi. “Eğitim sisteminde esaslı değişiklikler yapmadan Türk iktisadının sürdürülebilir bir biçimde düzelmesi mümkün değildir. Yargı ve eğitim kurumları, güçlü olmayan bir ülke kalıcı ekonomik güzelleşme sağlayamaz” formunda konuştu.
FAKİRLİKLE UĞRAŞTA VERİMLİLİK VE TEKNOLOJİNİN ROLÜ
Acemoğlu, Türkiye’nin en büyük sorunlarından birinin fakirlik olduğunu ve emekçi fiyatlarının düşüklüğünü vurguladı. Ülkede iş gücünün büyük bir kısmının asgari fiyatla çalıştığını ve verimliliğin düşük kaldığını belirterek, bu yapının değişmesi gerektiğini söyledi. Verimliliğin artırılması için teknolojiyi gerçek kullanmanın ehemmiyetine dikkat çeken Acemoğlu, otomasyonun tek başına kâfi olmadığını, personellerin bilgi ve marifetlerini geliştirecek yatırımların yapılması gerektiğini tabir etti. Acemoğlu, “Teknolojiye yatırım yaparak emekçilerin verimliliğini artırmak, patronları daha yüksek maaşlar ödemeye yönlendirecek, böylelikle fakirlik ve işsizlik azalacaktır” dedi.