Akdeniz Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Kent ve Bölge Planlama Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hilal Erkuş, pandemi ve savaş üzere krizlerin kentlere tesirini anlattı.
Bütün krizlerin kentlerde iş ve konut üzere düşüncelere yol açtığını belirten Prof. Dr. Erkuş, turizm kenti Antalya’nın da bu durumda etkilendiğini söyledi. Rusya – Ukrayna savaşı ile birlikte Antalya’nın dış göç altında kaldığını tabir eden Prof. Dr. Erkuş, kentteki nüfus yapısının değiştiğini, kent nüfusunun yüzde 25’in yabancılardan oluştuğunu, bu nedenle iş ve konut kesiminde önemli dertler yaşandığını açıkladı.
Kira fiyatlarındaki artışla konuta erişilebilirlik sorununun ortaya çıktığını aktaran Prof. Dr. Erkuş, bunun çözülmesi için acil planlama yapılması gerektiğini vurguladı.
‘PANDEMİ SONRASI ANTALYA CAZİBELİ HALE GELDİ’
Antalya’nın pandemi krizinden çok fazla etkilendiğini aktaran Prof. Dr. Erkuş, “Dünyadaki krizler, bilhassa pandemi bütün kentleri etkiledi. Hayat biçimini de değiştirdi. Farklı yerleri daha alımlı hale getirdi. Bilhassa turizm kenti Antalya’yı daha fazla etkiledi. Turizm bölümünün kendi içerisinde krizlere karşı çok kırılganlığı ve hassaslığı var. İnsanların tatil yapma biçimleri değişti. Her şey dahil oteller değil; daha açık alanları olan, daha küçük butik oteller tercih edilir oldu. Uzaktan çalışma biçimleri farklı kentleri daha cazibeli hale getirdi. Beşerler artık o kentlerde tatil yaparak, çalışmayı tercih ediyor. Bu noktada Antalya, hibrit çalışma modellerinin olduğu, farklı yerleşimlerde, kırsal alanlarda hem tatil yaptığı hem de çalıştığı yerleri sunmasından ötürü çok cazibeli oldu” dedi.
‘HALK KONUTA ERİŞEMEZ HALE GELDİ’
Rusya- Ukrayna savaşındaki kriz nedeniyle kentte dış göç sorunu olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Erkuş, “Şu anda çok önemli dış göç alıyoruz. Bu, demografik yapıyı etkiliyor. Nüfusun yüzde 25’i yabancılardan oluşuyor. Bu da konuta erişilebilirlik sorununu gündeme getiriyor” dedi.
Konut fiyatlarında da çok önemli artış olduğunu söyeleyen Erkuş, “Son 3 yılda 600 bin TL olan bir daire, 5 milyonun üzerine çıktı. Bu durum, emlak fiyatlarını da artırıyor. Tıpkı formda kiralarda da artış oluşuyor, bu önemli bir sorun. Bilhassa öğrenciler, burada yaşayan halk için artık konut erişilemez hale geldi. Bu noktada dışsal ve içsel krizler kentleri farklı etkiliyor. Bilhassa Antalya bir taraftan hem cazibeli oldu hem de burada yaşayanlar için çok önemli konuta erişim sorununu gündeme getirdi” diye konuştu.
Prof. Dr. Hilal Erkuş – Akdeniz Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Kent ve Bölge Planlama Kısmı Öğretim Üyesi
ANTALYA’DA EKONOMİK DÖNÜŞÜM BAŞLAMIŞ DURUMDA
Dış göç tesirlerine bağlı olarak kentteki yaşamsal ve sektörel değişikliklerin oluşmaya başladığını anlatan Prof. Dr. Erkuş, şöyle konuştu: “Daha evvelce Antalya’yı emekli kenti olarak biliyorduk. Şu anda emekliler için yaşanabilir değil. Göç çok fazla. Orta ve etkin yaş kümesi elbette burada tutunmaya çalışacak. Kendi bildiği işlerde çalışacak ya da kendi işini yaratıp, yeni bölümlerin oluşmasına da fırsat oluşturabilir. Ekonomik manada Antalya’da bir dönüşüm gündeme gelebilir. Şu anda bu türlü bir dönüşüme başlanmış durumda”
Özellikle yabancıların tercih ettiği Hurma- Sarısu bölgelerinde birçok küçük firma açıldığını tabir eden Erkuş, “Ev dokuma yahut estetik üzere hususlarda farklı imkanları gözlemleyebiliyoruz. Bu kadar çok gelen küme bir dalda çalışacak ve sektörel dönüşümü de beraberinde getirebilecek. Şayet konuta erişim, yaşanabilirlik ve ömür kalitesi manasında mahallî halk erişemezse; mevcut genç nüfusumuzu da kaybedebilme riskini barındırır. Burada yaşayanların hayat kalitesini artırarak, konuta erişilebilirliğini sağlamak başka dalları de etkileyecektir. Birebir vakitte genç nüfusu burada da tutabilecektir ki; biz de gelecekte bu noktada daha sürdürülebilir bir kent olabiliriz. Kendi lokal kültürümüzü ve lokal halkımızı da kaybetmeden farklılıklarımızla büyüyelim”
EVSİZLİK VE BARINMA SORUNU OLACAK
Planlama açısından önemli müdahaleler yapılmazsa evsizlik ve barınma sorunlarının yaşanabileceğini belirten Prof. Dr. Hilal Erkuş, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Antalya, aslında sinyal veriyor. Bilhassa hayat pahalılığı, konuta erişilebilirlik açısından İstanbul’la yarışıyor. Planlama açısından çok önemli müdahaleler yapılmazsa, burada yaşayan bölümlerin bir kümesi konuta erişemeyecek. Evsizlik ve barınma sorunu olabilecek. Bu noktada ya nüfus kaybedeceğiz ya da kaçak yapılaşma yahut farklı yasal olmayan konut formlarını görebileceğiz. Bu da kentin sürdürülebilirliğini etkileyecek. Bu yüzden ivedilikle konut planlaması, konut siyasetleri üzerine tahliller getirilmesi gerekiyor. Bu, bilhassa Antalya kenti için çok önemli bir sorun. Hem öğrenci hem de burada yaşayan için” (DHA)